Phát biểu tại hội thảo, đồng chí Lâm Tấn Hòa - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đánh giá, sự kiện đón rước Đoàn tù chính trị Côn Đảo về đất liền Sóc Trăng vào ngày 23/9/1945 là một sự kiện hết sức quan trọng, có giá trị lịch sử đối với cách mạng Việt Nam nói chung và tỉnh Sóc Trăng nói riêng. Hội thảo còn để tiếp tục khẳng định tầm vóc, ý nghĩa lịch sử của sự kiện đón rước Đoàn tù chính trị Côn Đảo về đất liền Sóc Trăng trong lịch sử vẻ vang của Đảng nói chung, cuộc đấu tranh giành độc lập, bảo vệ Tổ quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng.

       Từ điểm dừng chân ở Sóc Trăng, những người tù chính trị Côn Đảo tỏa ra khắp mọi miền đất nước để tiếp tục cuộc đời hoạt động cách mạng, tiếp tục chiến đấu vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của Nhân dân. Nhiều đồng chí được bổ sung vào hàng ngũ lãnh đạo các cấp của Đảng; luôn kiên định và tỏ rõ bản lĩnh kiên cường của những người cộng sản, được trui rèn qua biết bao nhà tù thực dân; trong đó, có không ít đồng chí trở thành lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước như đồng chí Tôn Đức Thắng, Nguyễn Văn Linh, Phạm Hùng…

Quang cảnh hội thảo

       Tại hội thảo, nhiều tham luận của các đại biểu đã khẳng định, 75 năm đã trôi qua, song sự kiện đón rước Đoàn tù chính trị Côn Đảo về đất liền Sóc Trăng vẫn còn nguyên giá trị thực tiễn sâu sắc. Sự kiện này là minh chứng sinh động về truyền thống yêu nước nồng nàn của dân tộc Việt Nam, tinh thần đấu tranh anh dũng, kiên trung, niềm tin mãnh liệt vào mục tiêu lý tưởng của Đảng, vào thắng lợi của cách mạng Việt Nam… 

       Theo dòng lịch sử, ngay sau khi Cách  mạng tháng Tám thành công, Đảng và Chính phủ, Xứ ủy và Ủy ban Hành chánh lâm thời Nam Bộ  nhanh chóng chỉ đạo việc tổ chức đưa tù chính trị  ở Côn Đảo trở về đất liền. Sáng ngày 24/9/1945, một cuộc mít tinh lớn chào mừng đoàn được tổ chức tại sân trường Taberd. Cuộc mít tinh đã trở thành một cuộc biểu dương lực lượng ủng hộ Chính phủ lâm thời do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu, kiên quyết đánh Pháp để giữ vững đất nước độc lập. Từ đó đến ngày 30/9/1945, sân trường Taberd lúc nào cũng nhộn nhịp người đi thăm anh em tù chính trị. Ngày 30/9/1945, đoàn chiến sĩ Côn Đảo lên đường về Cần Thơ để nhận nhiệm vụ mới. Trong số đó, nhiều đồng chí đã trở thành lãnh đạo cao cấp của Đảng và Nhà nước như đồng chí Lê Duẩn, Nguyễn Văn Linh, Tôn Đức Thắng, Phạm Hùng, Lê Văn Lương, Phan Trọng Tuệ...

       Với ý nghĩa to lớn của việc đón rước, chăm sóc chu đáo đoàn tù chính trị Côn Đảo của Đảng bộ và quân dân tỉnh Sóc Trăng, góp phần bảo vệ tốt sức khỏe cán bộ lãnh đạo nòng cốt cho Trung ương và các tỉnh, đáp ứng nhiệm vụ chỉ đạo xây dựng và bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, tiến hành cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trở lại xâm lược nước ta lần thứ 2, ngày 11/6/1992, Bộ Văn hóa - Thông tin đã ban hành Quyết định số 734/QĐ-BVHTT công nhận di tích trường Taberd tỉnh Sóc Trăng là Di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia.

       Đồng chí Lâm Tấn Hòa cho biết thêm: Hội thảo sẽ góp phần đánh giá đầy đủ, chính xác các vấn đề liên quan, tìm ra thông tin có độ tin cậy cao và những vấn đề cốt lõi của sự kiện đón rước Đoàn tù chính trị Côn Đảo về đất liền Sóc Trăng. Kết quả của hội thảo sẽ cung cấp những cứ liệu lịch sử quan trọng để bổ sung, chỉnh lý tái bản lịch sử Đảng bộ các cấp trên địa bàn tỉnh; góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân, nhất là thế hệ trẻ. Qua đó, khơi dậy niềm tự hào và trách nhiệm trong việc xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.

Cao Xuân Lương